De menstruatiecyclus: hoe werkt dat eigenlijk?

Op 23 juli 2020 door Maartje

Elke vrouw heeft een andere cyclus en het is dus belangrijk je eigen lichaam te kennen. Hieronder zal ik een theoretische menstruatiecyclus met je doornemen. Want de menstruatiecyclus, we hebben er allemaal mee te maken. Als vrouw zijnde bij onszelf, maar ook als man zijnde bij bijvoorbeeld je vrouw, vriendin, moeder, zus of buurmeisje. En toch blijkt dat we er in de praktijk weinig van weten! De menstruatiecyclus: hoe werkt dat nu eigenlijk?

 

De menstruatiecyclus

De ‘tekstboek’ menstruatiecyclus duurt 28 dagen. Op de 14e dag vind de ovulatie plaats. Tijdens de cyclus vinden er veranderingen plaats op het gebied van hormonen, het endometrium (baarmoederslijmvlies) en de ovaria (eierstokken). De cyclus wordt regelmatig in vier fasen verdeeld, maar eigenlijk laat het model met twee fasen je al genoeg zien. Dag 1 van de cyclus begint op de eerste dag van je menstruatie, vanaf daar begin je dus met het verder tellen van de dagen. Je start dan in de folliculaire fase.

 

de menstruatiecyclus

 

Folliculaire fase

De eerste fase van de menstruatiecyclus wordt de folliculaire fase genoemd. In deze fase geven de hersenen het hormoon FSH af. Dit staat voor follikel stimulerend hormoon en zoals het woord het al zegt, zorgt dit hormoon voor stimulering van de follikelgroei. Een follikel is een blaasje in de eierstokken waarin een eicel zich bevindt. Wanneer een follikel groot genoeg is, zullen de hersenen LH (luteïniserend hormoon) gaan afgeven. Wanneer LH een piek bereikt, vind 1 tot 2 dagen later de ovulatie plaats. Bij de ovulatie barst het follikel open en komt de eicel (ovum) vrij. Via de eileider gaat de eicel naar de baarmoeder om mogelijk bevrucht te raken. Het opengebarsten follikel dat achterblijft vormt zich tot het gele lichaam (corpus luteum), deze is van belang bij de bevruchting. Vind er geen bevruchting plaats dan zal het gele lichaam zich omvormen tot het witte lichaam. Tijdens het rijpen van de follikels, stimuleren deze de eierstokken om oestrogeen te maken. Dit oestrogeen bereidt de baarmoeder voor op de mogelijke komst van een bevruchte eicel. Het baarmoederslijmvlies wordt dikker zodat de eicel zich zou kunnen innestelen.

De eerste dagen van de folliculaire fase kan het zijn dat je je nog niet op en top voelt. Je menstruatie fase kan zorgen voor bijvoorbeeld buiklachten en dat maakt het minder prettig. Vanaf ongeveer dag zes zal je oestrogeenspiegel gaan toenemen. Oestrogeen zorgt er in deze fase voor dat je je goed voelt. Je hebt energie en voelt je vrouwelijk, je libido gaat omhoog. Rond de ovulatie, als LH en oestrogeen een piek bereiken ligt de wereld aan je voeten.

 

Luteale fase

Na de ovulatie begint de luteale fase. Het achtergebleven follikel (corpus luteum) stimuleert tot aanmaak van progesteron. Dit hormoon helpt ook bij het voorbereiden van de baarmoeder op de innesteling van een bevruchte eicel. Wanneer er vervolgens geen bevruchte eicel in de baarmoeder komt om zich in te nestelen, zal er geen HCG (zwangerschapshormoon) worden aangemaakt. Dit is een teken voor het lichaam om het baarmoederslijmvlies los te laten. De dikke deel zal worden uitgescheiden via de menstruatie, je bent ongesteld. Het basislaagje blijft zitten om weer nieuwe verdikking van het endometrium te kunnen stimuleren in de komende maand. En zo begint alles weer van voor af aan.

De toename van progesteron kan zorgen voor klachten als buikkrampen, neerslachtigheid en vermoeidheid. Dit start in week drie, maar in week vier wordt het nog donkerder om ons heen. De kans op prikkelbaarheid, humeurigheid, emotionele buien nemen toe, rationeel denken wordt moeilijker. In deze fase gaat ook je lichaamstemperatuur en je ademhalingsfrequentie omhoog.

Die verschillende, rondvliegende hormonen hebben dus veel invloed op hoe je je voelt. Hoeveel je daadwerkelijk van merkt is erg verschillend per vrouw. Voor een stuk hangt dit samen met leefstijl, zo kan het zijn dat je menstruatiecyclus gedurende je leven veranderd. Je kunt je voorstellen dat dit ook invloed heeft op andere processen in je lichaam, bijvoorbeeld bij het sporten. Dit is iets voor een volgende keer. Heb je nog vragen over de menstruatiecyclus of iets anders, stel ze dan hieronder in de comments. Heb je hulp nodig van mij als hormooncoach? Bekijk dan hier je opties of plan hier een gratis kennismakingsgesprek. Voor meer informatie en inspiratie kun je me volgen op Instagram.

2 Reacties

  1. Sofie

    Interessant om dit nog eens te lezen! Maar hoe verlopen de hormonen doorheen de “cyclus” van vrouwen die aan de pil zitten?

    Antwoord
    • Maartje

      Hoi Sofie,
      Goede vraag! Bij de pil loopt de cyclus inderdaad anders, afhankelijk van een één fase of een drie fase pil. Ik zal hier nog een keer wat meer over delen.
      Groetjes Maartje

      Antwoord

Een reactie versturen

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Volg me ook hier

Hi, ik ben Maartje! Als gecertificeerd sportvoedingsconsulent, sportfysiotherapeut, hormooncoach en triathlon trainer help ik je met je gezonde leefstijl en je sportieve droomdoelen. Hier op mijn blog vind je tal van lekkere en gezonde plantaardige recepten, informatie over voeding, sport en mindset en kun je mijn podcast afleveringen beluisteren. Meer informatie over mij kun je hier vinden. Tot snel!
Groetjes Maartje 

Mijn boek plantaardig presteren

Één op één coaching

Trainingen

Podcast

presteren kun je leren podcast

Atlijd op de hoogte?

Via mijn tweewekelijkse nieuwsbrief ben je altijd op de hoogte van nieuwe blogs
en podcasts die verschijnen. Daarnaast kun je hier ook extra content lezen die ik
niet op mijn blog plaats.